عزاداری به سبک قزوینی ها

طبق‌کشى
این مراسم خاص شهر قزوین است. طبقى از چوب به ارتفاع حدود یک و نیم متر و قطر یک متر که بیشتر قسمت‌هاى آن آینه‌کارى شده تهیه مى‌کنند. این طبق استوانه‌اى شکل را بر سر گذاشته حمل مى‌کنند. در شهر قزوین در شب تاسوعا همه دسته‌هاى عزادار از مسجد و تکایا به‌ طرف امام‌زاده سلطان سیدمحمد به‌راه مى‌افتند و آنجا تجمع مى‌کنند.

اهالی قزوین در شب عاشورا به سمت امام‌زاده حسین (شاهزاده حسین) مى‌روند. در مناطق روستائی، اهالى هر روستا در این شب به امام‌زاده محل رفته و تا قبل از طلوع آفتاب به سینه‌زنى مى‌پردازند و پس از نماز صبح به طرف روستاى خود حرکت مى‌کنند. دسته‌هاى عزادار، یک دور در محل زده و سپس به مسجد محل مى‌روند.

درخت خونبار
در روستاى ”‌زرآباد“ از توابع ”‌رودبار الموت“ چنار کهن‌سالى وجود دارد که به اعتقاد اهل محل، هر سال هنگام اذان صبح روز عاشورا، از ساقه‌هاى آن مایع قرمز رنگى تراوش مى‌کند. هر سال افراد بسیارى از مناطق دور و نزدیک به این محل مى‌آمد. و زیر درخت خونبار مى‌روند تا هم عزادارى کنند و هم شاهد تراوش خون باشند.

خاکسپاری زنانه
مراسم نمادین خاك سپاری شهدای كربلا، یک مراسم کاملا زنانه است که هر سال در روز دوازدهم ماه محرم برگزار می شود. مراسمی که قزوینی ها به آن «سوم امام» می گویند و در آن تمام زنان شهر بیل و کلنگ به دست، پیکرهای نمادین شهدای عاشورا را با خود تا مسجد یا حسینیه اصلی شهر حمل می کنند.

عزاداران قزوینی در این روز در مسجد على‌اکبر جمع مى‌شوند، عده‌اى با بیل و کلنگ و عده‌اى با دست گرفتن پیکرهاى پارچه‌اى بدون سر، به دور شره مى‌چرخند و دوباره به مسجد برمى‌گردند و سینه‌زنى و نوحه‌خوانى مى‌کنند.

بر اساس روایات نقل شده، در سال 61 هجری، زنان آزاده طایفه بنی اسد پس از واقعه دردناك كربلا به خاكسپاری شهدای كربلا اقدام کرده اند و این مهم ترین دلیلی است که مراسم نمادین خاک سپاری شهدای کربلا را تبدیل به یک مجلس کاملا زنانه می کند. مراسمی که امروزی ها معتقدند نقش زنان را در دفاع از ارزش های اسلام و جهاد به زنان امروز یادآوری می کند. در حین این مراسم هم نوحه خوانی، وعظ و عزاداری جریان دارد و مردان که تقریبا در حاشیه مراسم قرار گرفته اند، با گل اندود کردن سر و لباس خود عزاداری شان را اعلام می کنند.

منبع: beytoote.com / بیتوته